Τρια Κιλά Κώδικα - The Serious Blog

Η σοβαρή πλευρά της αστείας πλευράς της Πληροφορικής

Backup - τι είναι, γιατί αυταπατάσαι ότι το έχεις και πώς να αποφύγεις δράματα


(Για τους μεγαλύτερους από εμάς) Θυμάστε πόσο εύκολο ήταν το backup στο παρελθόν, όταν ήσασταν νέοι και άπειροι;

Εξαιρετικά εύκολο.

ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΑΙΡΝΑΤΕ BACKUP. Γι’αυτό.

Ο λόγος που δεν παίρνατε backup ήταν γιατί, ως αφελείς νεανίες, θεωρούσατε τον δίσκο του υπολογιστή σας αθάνατο, κάτι σαν το “μαύρο κουτί” των αεροπλάνων. Πιστεύατε ότι θα επιζούσε από πλημμύρα, φωτιά, σεισμούς, εξάρσεις τάσεως και καύσωνες. 

Τις περισσότερες φορές είχατε δίκιο.

Όμως την πρώτη φορά που στο χώρο σας βρέθηκε τρίχρονο παιδάκι με μια ακαταμάχητη έλξη έλξης καλωδίων καθώς και ακατάπαυστου πατήματος όποιου κουμπακίου έχει από πάνω φωτάκι, το οποίο συνήθιζε επίσης να ΚΛΩΤΣΑΕΙ τα μηχανήματα αν δεν ψόφαγαν άμεσα και με τον τρόπο που επιθυμούσε, η άποψή σας μεταβλήθηκε 100%. Για τα παιδιά και για το backup.

Μετά τις πρώτες (ακριβές) συνεδρίες ψυχοθεραπείας που κάνατε, αποφασίσατε να βάλετε το backup στη ζωή σας. Δειλά, στην αρχή, με δισκέτες (οι παλιότεροι) και εξωτερικούς δίσκους (οι νεότεροι). Ορισμένοι από εσάς (οι τολμηρότεροι) απλά αντιγράφατε τα αρχεία σε έναν δεύτερο φάκελο, στον ίδιο δίσκο, στο ίδιο PC. Ετσι, γιατι σας άρεσε να ζείτε επικίνδυνα.

Μαντέψτε τώρα.

Σε ένα μεγάλο ποσοστό περιπτώσεων, ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΛΛΑΞΕΙ ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΑ από τότε ως σήμερα. Μπορεί οι δισκετούλες να αντικαταστάθηκαν από τερατώδη NAS, Cloud Storage συστήματα και άλλα τέτοια μαγικά, αλλά το MONO που αντικατέστησε το c:\mywork\copy *.* d:\mywork είναι το drag & drop. 

Από ένα φάκελο σε άλλο, όποτε το θυμηθούμε, αν το θυμηθούμε. 

Και έτσι θεωρούμε ότι “παίρνουμε backup”. 

Ο,τι θυμηθούμε. 

Ώσπου να το ξεχάσουμε και να επιστρέψουμε στις συνεδρίες ψυχανάλυσης.

“Μα εγώ έχω τα data μου στο Dropbox / OneDrive / Box / Copy / Google Drive / whatever”

ΝΑΙ. Τα έχεις. Ίσως. Ομως, γενικά, οι υπηρεσίες αυτές δεν πλασάρονται ως backup υπηρεσίες αλλά ως υπηρεσίες Sync. Ενα αρχείο που διέγραψες κατά λάθος και δεν το πήρες χαμπάρι απλά θα συγχρονιστεί έτσι ώστε να πάψεις να το έχεις σε όλες τις συσκευές σου. Ενα αρχείο που άλλαξες και μετά το μετάνοιωσες θα σε κάνει να ντρέπεσαι device-wide. (Εδώ που τα λέμε, μπορείς να κάνεις recover / version fallback αλλα συνήθως για περιορισμένο χρονικό διάστημα).


Επιπλέον, αν χρησιμοποιείς τα δωρεάν πλάνα αυτών των υπηρεσιών έχεις ένα σχετικά μικρό διαθέσιμο χώρο στο cloud, πράγμα που έρχεται να προστεθεί στο κύριο πρόβλημά σου που είναι ότι ΑΚΟΜΑ ΔΕΝ ΠΑΙΡΝΕΙΣ BACKUP. Και όχι μόνο αυτό, δεν το παίρνεις και με λάθος τρόπο (sic).

Ευτυχώς, είμαστε εμείς εδω για να σου πούμε πού πρέπει να τα σκάσ...εεε, να επικεντρώσεις την προσοχή σου.

Ποιός είναι ο καλύτερος συνδυασμός πρακτικών

Ο καλύτερος συνδυασμος πραγμάτων που μπορείς να κάνεις για να εξασφαλίσεις (κατά το δυνατόν) την επιβίωση των πολύτιμων δεδομένων σου είναι να έχεις ένα συνδυασμό cloud, local  και off-site backup, παράλληλα με την αρχική τους έκδοση. ΝΑΙ, καλά το κατάλαβες, πρέπει να έχεις το μαγικό αριθμό των τριών αντιγράφων. Δεν πιστεύετε εμένα; Δείτε τι λέει ο Scott Hanselman για αυτό, που είναι λίγο πιό δημοφιλής από εμένα (λίγο όμως).

Υπερβολές; Για σκέψου λίγο εκείνο το φοβερό μυθιστόρημα που ξεκίνησες να γράφεις, που θα μπορούσε άνετα (στη νοσηρή σου φαντασία) να γίνει το επόμενο “Game of Thrones”. Το ότι πρωταγωνιστούν γάτες είναι άσχετο. 

Αν έχεις μόνο το πρωτότυπο, είσαι αξιολύπητος.

Αν έχεις το πρωτότυπο και ένα backup, (π.χ. εξωτερικό δίσκο και laptop) και τυχόν μια μέρα τα έχεις και τα δύο μαζί σου και πέσει πάνω σου ένα τεράστιο πιάνο και σε κάνει χαλκομανία μαζί με τα δημιουργήματά σου, είσαι αξιολύπητος (και πολύ αδύνατος).

Αν έχεις το πρωτότυπο και ένα cloud backup και κάποιος σου χακάρει το PC, μπει στο cloud backup σου και αφού το διαγράψει σου κάνει και ένα ωραίο wipe στο PC, είσαι αξιολύπητος και δεν θα έχεις και facebook να ενημερώσεις τον κόσμο για το πόσο αξιολύπητος είσαι.

Αν όμως έχεις ταυτόχρονα ΚΑΙ ΤΑ ΤΡΙΑ, τότε είναι πολύ δύσκολο, θεωρητικά, κάποιος να προσπαθήσει να σου πετάξει ταυτόχρονα ένα πιάνο στο κεφάλι ενώ παράλληλα χακάρει το PC σου, πρώτον γιατί ενώ σπρώχνεις ένα πιάνο είναι δύσκολο να πληκτρολογείς με τη μύτη και δεύτερον πού το βρηκε ο χάκερ το πιάνο;

Τώρα που το ξεκαθαρίσαμε, λοιπον, ας δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για αυτό.

Τι μπορείς να κάνεις τώρα για να μην κλαις αργότερα με μαύρο δάκρυ

  • Κατ’αρχήν πάρε ένα καλό εξωτερικό δίσκο. Κάτι που να μπορείς να βουτήξεις και να εξαφανιστείς  σε χρόνο Dt, αν π.χ. πιάσει φωτιά το κτίριο, εισβάλλουν στο χώρο πωλητές τάπερ ή αρχίσουν κάποια στιγμή να μεταδίδονται προεκλογικές ομιλίες κοντά σου. 
  • Κατά δεύτερον, χρησιμοποίησε έναν αυτοματοποιημενο τρόπο να παίρνεις backup σε αυτό το δίσκο. Ενα batch αρχείο στο scheduler είναι καλό, ένα software όμως σαν το SyncBack που κάνει παπάδες (και κρατάει και versions) είναι ακόμα καλύτερο.
  • Κατά τρίτον, βρες ένα καλό Cloud Backup software. Οι επιλογές πολλές: Mozy, Spideroak, Crashplan, BackBlaze...οι υπηρεσίες αυτές, εκτός ότι σου δίνουν τη δυνατότητα να παίρνεις backup στο cloud, συνήθως προσφέρουν πρόσθετα τοπικά backups (compressed, encrypted, de-duplicated, για να μην ξοδεύεις μια περιουσία σε δίσκους), ενώ κρατάνε versions πολύ πίσω στο χρονο και σε αρκετές περιπτώσεις και όλα τα διεγραμμένα σου αρχεία, τα οποία μπορείς να επαναφέρεις. Εγώ χρησιμοποιώ εδώ και αρκετά χρόνια το Crashplan, αλλά οποιαδήποτε επιλογή είναι καλύτερη από την απουσία επιλογής. Δες εδώ μια λίστα από διάφορα: http://alternativeto.net/software/crashplan/

Και ΝΑΙ, πρόσθεσε στα source files του cloud backup software που θα επιλέξεις και τους φακέλους που κάνουν map στον τοπικό σου δίσκο υπηρεσίες cloud sync, όπως Dropbox ή OneDrive. Για να είσαι απόλυτα ασφαλής.

Τα παραλειπόμενα

Α, για να λεμε και την λιγότερο δημοφιλή πλευρά του θέματος, αν χρησιμοποιήσεις real-time cloud backup με versioning κλπ, προετοιμάσου ψυχολογικά για το ενδεχόμενο τα μισά CPU cycles σου και σημαντικό ποσοστό της RAM σου να πηγαίνει υπερ scanning / deduplication / compression / encryption / transfer των εκατομμυρίων αρχείων που θεωρείς σημαντικά (τα περισσότερα εκ των οποίων ακολουθούν το μοτίβο “η ίδια φωτογραφία τραβηγμένη 200 φορές ωσπου να βρείς την καλή αλλά μετά λυπόσουν να διαγράψεις τις υπόλοιπες”). Οκ, μπορείς να τα ρυθμίσεις συνήθως και αυτά (ψάξε για ρύθμιση “πόσο ζομπι θα είναι το PC μου” ή κάτι τέτοιο, και όρισε ποσοστο ζομπότητας).

Προσωπικά χρησιμοποιώ ένα παλιό PC (P4) με πολλούς δίσκους, του οποίου η μόνη του δουλειά είναι να τρέχει Crashplan και να υποβάλλει σε σκληρά βασανιστήρια τον άμοιρο γέρο επεξεργαστή του και τους SATA controllers του. Στο δικό μου σενάριο, βέβαια, δέχομαι backups από περίπου 20 sources, οπότε αυτό μπορεί να μην έχει νόημα για εσάς. 

Με μπέρδεψες με όλα αυτά! Τελικά, τι πρέπει να κάνω;

Αυτά που σου γράφω είναι μόνο ένα σημείο εκκίνησης για να "ψαχτείς". Ανάλογα με τη χρήση, η βέλτιστη λύση ποικίλει. Το κοινό σημείο όμως είναι να μην αφήνεις τα πράγματα στην τύχη τους. Αλλιώς, καλή τύχη.



Σχόλια (11) -

  • seotzis

    9/12/2014 3:19:13 μμ | Απάντηση

    Ο μαγικος αριθμος 3 για μενα ειναι μικρος. Ακομα και με αυτα τα 3 τιποτα δεν ειναι ασφαλες. Σκεψου αν σε βαλουν στοχο και μπουν μια μερα μεσα στο σπιτι σου ή στην εταιρια κλεφτες ή βαλτοι ανταγωνιστες και σου παρουν υπολογιστη και εξωτερικους δισκους. Εχεις χασει και τα 3 backup γιατι α) δεν εχεις το πρωτοτυπο β) δεν εχεις τον εξωτερικο δισκο 3) δεν εχεις ουτε το cloud γιατι ηταν αποθηκευμενο στον υπολογιστη για αυτοματο backup και οποιος τον εχει, εχει και προσβαση για να τα σβησει ή να σου αλλαξει το κωδικο.

    Ο μαγικος αριθμος για μενα ειναι 3+2. Αυτα που αναφερεις + αλλα 2. α) εξωτερικο δισκο σε ασχετη γεωγραφικη περιοχη που να μην εχει καμια σχεση με σενα, ουτε σπιτι σου, ουτε στη μανα σου, ουτε στο εξοχικο σου. Πχ σε καποιον εμπιστο φιλο/η σου β) σε καποια cloud υπηρεσια που να μην εχει καμια σχεση με τα στοιχεια σου και να κανεις login ανωνυμα μη σου πω και απο proxy.
    Και στις 2 περιπτωσεις περνεις backup ποιο αραια. Η β λυση ειναι για περιπτωση που δεν ειναι διαθεσιμη η α αν το χρειαστεις επειγοντως και η α λυση ειναι για περιπτωση που δε μπορεις να εχει προσβαση ή καταργηθει η υπηρεσία (κλεισει η εταιρια) ή ειναι μεγαλος ο ογκος που χρειαζεσαι.

    Για μεγαλο ογκο, συνηθως που χρειαζονται οι dj λογο των πολλων τραγουδιων, 5 εξωτερικους δισκους σε 3 διαφορετικα σημεια! Τα 2 τα εχεις σπιτι σου.

    • Ζαχαρίας

      9/12/2014 3:23:18 μμ | Απάντηση

      Για το (3) θα διαφωνήσω (χωρίς να λέω οτι αυτό που προτείνεις είναι λαθος). Π.χ. το Crashplan που χρησιμοποιώ εγώ έχει επιλογή να ζητάει login όταν σηκώνεις τον client (που σημαίνει ότι ο μάγκας που θα σου παραβιάσει το PC θα πρέπει να έχει και τα login σου) και επιτρέπει την δωρεάν λήψη αντιγράφων σε όποιον άλλον έχει crashplan client - βάζεις λοιπόν σε έναν έμπιστο φίλο σου το Crashplan, ΔΕΝ του δίνεις κωδικο πρόσβασης (τα backups αποθηκεύονται encrypted και ο ίδιος, παρ'όλο που τα έχει στο μηχάνημά του, δεν μπορεί να κάνει τίποτα με αυτά) και έχεις - περίπου - τη λύση που περιγράφεις. Εικάζω οτι και με τις άλλες λύσεις cloud backup ισχύουν παρόμοια πράγματα.

  • Δημήτρης

    9/12/2014 4:36:55 μμ | Απάντηση

    Χρησιμοποιούμε ακριβώς τις ίδιες μεθόδους.

    Βέβαια, όπως λέει και ο Scott, όταν χρησιμοποιούμε αυτοματοποιημένες μεθόδους backup καλό θα είναι να δοκιμάζουμε αν λειτουργεί και το restore, γιατί τι να το κάνεις 1-5-10 TB backup αν δε μπορείς το χρησιμοποιήσεις όταν το χρειαστείς;

  • Christos

    9/12/2014 5:09:33 μμ | Απάντηση

    Oi developer ksexasan ti einai bugup apo tote pou vgike to github.

  • Christos

    9/12/2014 5:10:59 μμ | Απάντηση

    lol "bugup" hahahhaha zaxaria diorthose to

  • Σίμος

    10/12/2014 2:27:03 πμ | Απάντηση

    Θα πίστευα ότι αν αφήνεις τις φωτογραφίες που "λυπάσαι να σβήσεις" ήσυχες, π.χ. δεν τις πειραζεις με Paint κάθε τρεις και τόσο, θα γλυτώσεις to network transfer και τον έλεγχο του προγράμματος backup που τσεκάρει αν κάτι άλλαξε στο αρχείο. To Crashplan ελέγχει το file system σε πραγματικό χρόνο όταν κάτι αλλάξει. Επίσης σαρώνει τα πρωτότυπα κάθε τόσο και εκεί είναι που μπορεί λίγο να πέφτει η απόδοση του υπολογιστή, οπότε η σάρωση γίνεται λιγότερο συχνά.

    Για offsite τοποθεσία υπάρχει και η επιλογή της τραπεζικής θυρίδας.

    Για να μην κοροιδευόμαστε τώρα, όμως, αν γίνει το αδιανόητο θα το ξεπεράσουμε ευκολότερα αν απλώς δεν είμαστε τόσο "δεμένοι" με τα αρχεία μας.

  • ds

    10/12/2014 4:04:51 μμ | Απάντηση

    Χρησιμοποιήστε το https://mega.co.nz

    Δίνει 50GB χώρο δωρεάν + sync σε όλα τα δημοφιλή devices.
    Δεν έχει file versioning, αλλά είναι free μέχρι 50GB.

  • Χ

    28/12/2014 2:23:42 πμ | Απάντηση

    Ζαχαρία το Crashplan υποστηρίζει 100% real time σε cloud ;

    Μπορεί δηλαδή ο client να είναι εγκατεστημένος σε ένα server που θα παίρνει real time backup ολόκληρο το pc - με τις όποιες αλλαγές - μαζί με το λειτουργικό και τα τυχόν "ανοιχτά" αρχεία ;

    • Ζαχαρίας

      28/12/2014 1:10:23 μμ | Απάντηση

      Υποστηρίζει diff backup (per file) σε cloud, με intervals default ανά 15 λεπτά. Ο client εγκαθίσταται σε κάθε μηχάνημα που θέλεις να κάνεις backup, και παίρνει backup είτε στην cloud υπηρεσία του Crashplan (επί πληρωμή) είτε / και σε άλλο μηχάνημα που είναι εγκατεστημένος ο client. Μπορείς να έχεις όσα destinations θέλεις, και όχι απαραίτητα δικά σου (δηλαδή φίλος που έχει crashplan και έχει ενεργοποιήσει τα incoming backups μπορεί να δέχεται δικά σου backups και μάλιστα χωρίς να μπορεί να τα κάνει restore αν δεν έχει το password σου).

      Λειτουργικό δεν παίρνει - οχι, για full image backup υπάρχουν άλλα πακέτα, π.χ. Acronis (www.acronis.com/.../) αλλά σε αντίστοιχες ακριβές τιμές.

  • παντελής

    31/3/2015 1:03:10 μμ | Απάντηση

    αξίζει να αναφερθεί σαν μέθοδος και η τεχνολογία mdisk.
    είναι dvd ή blu ray, τα οποία όμως δεν έχουν πρόβλημα γήρανσης.

    για πράγματα που έχουν πραγματικά μεγάλη αξία, όπως φωτογραφίες του παιδιού, τα έχω ΚΑΙ σε τέτοιους δίσκους σε θυρίδα.

  • Σοφία

    24/4/2017 6:11:26 μμ | Απάντηση

    Καλησπέρα, απόφοιτος θεωρητικής σχολής εδώ (=εξηγήστε μου σα να είμαι πεντάχρονο - το εννοώ!). Εγώ ενδιαφέρομαι για online δωρεάν (*όχι φυσικά δωρεάν τύπου "free trial") υπηρεσία backup και μόνο backup - όχι sync, όχι μια υπηρεσία όπου αν κατά λαθος διαγράψω κάτι και το ανακαλύψω μετά από τέσσερις, λχ, μήνες, δε θα το βρίσκω ούτε εκεί, σκέτο backup και αξιόπιστο και κατά προτίμηση με τη δυνατότητα να κρυπτογραφώ εγώ τα αρχεία μου με κωδικό που γνωρίζω μόνον εγώ, τύπου SpiderOak, δηλαδή, μόνο που η τελευταία πλέον δεν παρέχει δωρεάν χώρο, παρά μόνον στα πλαίσια δοκιμής, η Wuala από ό,τι έχω δει, πάπαλα, η Tresorit επίσης σταμάτησε το δωρεάν πρόγραμμα, και δε βρίσκω, με την εξαίρεση μιας sync.com, που, ωστόσο, μέχρι πριν από μία εβδομάδα, αγνοούσα και την ύπαρξή της, και από ό, τι φαίνεται δεν η μόνη, εν ολίγοις δε γνωρίζω κατά πόσο μπορώ να βασιστώ εκεί. Έχετε να μού προτείνετε κάτι, γιατί αλλιώς με βλέπω να καταλήγω στη Mega, που δεν το θέλω, διότι δεν ενδιαφέρομαι, μεν, για μοίρασμα, λχ, ταινιών ή αρχείων ήχου, πλην όμως έχω μεγάλο αριθμό επιστημονικών άρθρων (κατεβασμένων, λχ, από το Scribd) για *καθαρά προσωπική* χρήση, που πρέπει κάααααποια στιγμή να αποθηκευτούν και κάπου αλλού (και αυτό το "αλλού" να είναι προσβάσιμο μόνον από εμένα, όυτε από φίλους, ούτε από κανέναν άλλο - όπως είπα, δεν με απασχολούν οι δυνατότητες μοιράσματος!). Σε περίπτωση που δεν υπάρχει κάποια σοβαρή εναλλακτική και κατεβάσω τη Mega, να πετάξω μέσα εκεί και τα επιστημονικά άρθρα ή να περιοριστώ στα αρχεία html υλικού που υπάρχει ελεύθερα στο διαδίκτυο (άρθρα ηλεκτρονικού τύπου, blog posts κλπ);

Loading