Τρια Κιλά Κώδικα - The Serious Blog

Η σοβαρή πλευρά της αστείας πλευράς της Πληροφορικής

Πόση αξία έχει μια ώρα από τη ζωή σου;

Με αφορμή μια πρόσφατη συζήτηση που είχα στα social media, σκέφτηκα να αγγίξω το θέμα της ωριαίας αποζημίωσης και να παραθέσω, εκτός από τις προσωπικές μου απόψεις, και αντικειμενικά (όσο αντικειμενικά μπορούν να είναι, γιατι δεν υπάρχουν σαφή metrics) στοιχεία γύρω από το θέμα.

Πόσο, λοιπόν, θεωρείτε ότι θα πρέπει να είναι το hourly rate σας;

Στη συζήτηση, ένα μεγάλο μέρος των developers προσδιόρισε το rate αυτό στο εύρος των 31-40 ευρώ ανά ώρα. Οπως είναι φυσικό, υπήρξαν αντιδράσεις από άλλους οι οποίοι το θεωρησαν υπερβολικά υψηλό.

Προσωπικά πιστεύω ότι η αντίδραση προέρχεται από μια παρεξήγηση ως προς τον τρόπο που ορίζεται το hourly rate ανάλογα με την περίπτωση. 

Ας δούμε πόσα διαφορετικά σενάρια έχουμε. 

(Σημείωση: Πολλές υποθέσεις που θα γίνουν είναι ψιλοαυθαίρετες, αλλά θεωρώ ότι δεν έχουν ιδιαίτερη απόκλιση από τις πραγματικές καταστάσεις όταν αθροιστούν).

Σε όλα τα σενάρια, πάντα πηγαίνουμε για “καθαρό” εισόδημα ανά μήνα ύψους 1000 ευρώ, με νόμιμο τρόπο είσπραξης (όλα με τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, από επαγγελματίες που δηλώνουν και πληρώνουν στο ακέραιο τις φορολογικές και ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις).

Μισθωτός

Το hourly rate αποτελεί επιμερισμό του μισθού (καθαρά) σε ώρες ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ (όχι απαραίτητα εργασίας) το μήνα, χοντρικά δηλαδή (μισθος)/22/8. Αν λοιπόν παίρνεις π.χ. 1000 ευρώ καθαρά, τότε το hourly rate σου είναι περίπου 5.7 ευρώ, καθαρά. Φυσικά, αν δουλεύεις απλήρωτες υπερωρίες αυτό πέφτει δραματικά. Το πλεονέκτημα εδώ είναι ότι το εισόδημα παραμένει σταθερό κάθε μήνα (εξαιρώντας περιπτώσεις καθυστέρησης καταβολής μισθών κλπ)

Αν θέλουμε όμως να υπολογίσουμε ακόμα σωστότερα το εισόδημα του μισθωτού, τότε θα πρέπει να υπολογίσουμε ότι ο μισθωτός (στον ιδιωτικό τομέα) πληρώνεται 14 μισθούς το έτος δουλεύοντας 11 μήνες (αν βγάλουμε την άδεια). Αυτό σημαίνει ότι στα 1000 ευρώ πληρώνεται (1000x14)/11 = 1272 ευρώ επιμερισμένα ανά μήνα. Αρα, το ωριαίο του είναι 1272/22/8 = 7.2 ευρώ καθαρά (για να μπορέσουμε να κάνουμε τη σύγκριση με τις υπόλοιπες κατηγορίες)

Τι κρατάμε από ολο αυτό: Ωρομίσθιο 7.2 ευρώ καθαρά, εργασιακή ασφάλεια (εστω και θεωρητικά), ώρες φυσικής παρουσίας, σταθερή αμοιβή ανά μήνα

Contractor που εργάζεται με συγκεκριμένο ωράριο στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης

Λίγο πολύ το σενάριο είναι το ίδιο με του μισθωτού, με τη διαφορά ότι εδώ ο contractor θα εκδώσει στο τέλος τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, άρα μιλάμε πλέον για μεικτό hourly rate μια και ο ίδιος θα κληθεί να αποδώσει φόρο, ασφάλιση κλπ. στο κράτος. Αν λοιπόν ο contractor θέλει να βγάλει σε ένα ημερολογιακό μήνα, δεδομένου ότι εργάζεται 8ωρο για όλο το μήνα, τα ίδια χρήματα με το μισθωτό, θα πρέπει να υπολογίσει (σύμφωνα με τα νέα δεδομένα του ασφαλιστικοφορολογικού που βρίσκονται ακόμα υπό διαμόρφωση) ότι θα του “μείνει” στην τσέπη κατά μέσο όρο ένα 40-50% max των χρημάτων που θα λάβει (χωρίς το ΦΠΑ).Στην πραγματικότητα, δε, αναλόγως των εσόδων, αυτό μπορεί να φτάσει και τόσο χαμηλά όσο 30%, αλλά για χάρη της απλοποίησης πάμε για τα μισά.

Ετσι, για να πάρει στα σίγουρα το αντίστοιχο των 7.2 ευρώ του μισθωτού, (μην ξεχνάμε οτι ο contractor δεν έχει δώρα, άδειες κλπ) θα πρέπει να χρεώσει, ας πούμε, τα διπλάσια, δηλαδή μεικτά 14.4 ευρώ περίπου (συν ΦΠΑ). Λαμβάνοντας υπόψη όμως ότι ο contractor δεν απολαμβάνει της ίδιας εργασιακής ασφάλειας με το μισθωτό (έστω και αν ο μισθωτός την απολαμβάνει θεωρητικά), είναι λογικό να “ανέβει” λίγο ακόμα η ωριαία χρέωση. Δεν την ανεβάζουμε όμως άλλο εδω και πάλι για λόγους απλοποίησης και γιατί είναι πολύ δύσκολο να υπολογιστεί το πόσο θα πρέπει να ανέβει βάσει μη απολύτως μετρήσιμων ρίσκων.

Τι κρατάμε από όλο αυτό: Μεικτό αντίστοιχο του μισθωτού 14.4 ευρώ μεικτά ανά ώρα, όχι δώρα/άδειες, μη εγγύηση επόμενου έργου

Ελεύθερος επαγγελματίας που αναλαμβάνει έργο με συγκεκριμένο budget

Εδώ τα πράγματα είναι λίγο μπλεγμένα, μια και ο υπολογισμός της ωριαίας αποζημίωσης είναι έμμεσος και αποτελεί λίγο-πολύ guesswork. Ας δούμε λοιπόν πόση θα πρέπει να είναι η ΙΔΑΝΙΚΗ ωριαία αποζημίωση. Εστω έργο με προϋπολογισμό 1000 ευρώ (μεικτά) και διάρκεια 1 μήνα. Οπως και στο σενάριο του contractor, το ελάχιστο για να εξισωθεί κανείς με τον αντίστοιχο μισθό του μισθωτού θα ήταν περίπου 14.4 ευρώ ανά ώρα. 1000/14.4 μας κάνει περίπου 69 ώρες

Αρα, ο επαγγελματίας πρέπει να υπολογίσει αν το έργο θα του πάρει περισσότερο από 69 ώρες για να ολοκληρωθεί. Λαμβάνοντας υπόψη ότι γενικά ορισμένες ώρες θα αναλωθούν σε συνεννοήσεις και πρόσθετες ώρες θα αναλωθούν σε μικροαλλάγές, παρατηρήσεις από τον πελάτη και άλλες τέτοιες μικροεργασίες, έστω 10 ώρες, ο επαγγελματίας αποφασίζει ότι το έργο δεν τον βάζει “μέσα” αν εκτιμήσει ότι θα χρειαστούν λιγότερες από 59 ώρες πραγματικής εργασίας για να ολοκληρωθεί.

Ο επαγγελματίας όμως έχει ένα μικρό ρίσκο παραπάνω από τον contractor: Τον κίνδυνο να πέσει σε πελάτη που δεν πληρώνει ή πελάτη που καθυστερεί την πληρωμή ή πελάτη που διαφωνεί με το παραδοτέο και ζητάει περισσότερη εργασία (εκμεταλλευόμενος καταστάσεις όπως μη ύπαρξη σύμβασης ή κακές προδιαγραφές ή και τίποτα, απλά γιατί έτσι). Αυτό το ρίσκο πρέπει να υπολογιστεί στο κόστος, και  εμπειρικά κατά μέσο όρο ανέρχεται σε ποσοστό 30% του συνολικού κόστος. Ετσι, αν η αρχική εκτίμηση ήταν 59 ώρες, τώρα ο επαγγελματίας πρέπει να υπολογισει 59/1.3 = 45 ώρες το πολύ.

Φυσικά, αν επαναλάβουμε τον αρχικό υπολογισμό αμοιβής ανά ώρα στα 1000 ευρώ με 45 ώρες, θα έχουμε 1000/45 = 22.2 ευρώ μεικτά. (Ας μην ξεχάσουμε ότι ένα 40-50% μόνο θα καταλήξει στην τσέπη του επαγγελματία). 

Ο επαγγελματίας λοιπόν πρέπει όχι μόνο να χρεώσει αυτά τα χρήματα, αλλά να έχει και παραπάνω από ένα τέτοια έργα το μήνα για να φτάσει τα καθαρά του μισθωτού. Αυτό όμως δεν συμβαίνει πάντοτε στην πράξη, οπότε δικαιολογείται ενδεχομένως και μια μικρή αύξηση στο rate για να καλυφθούν τα ρίσκα (που αναλαμβάνει αποκλειστικά ο επαγγελματίας). Και πάλι δεν την λαμβάνουμε υπόψη εδώ για λόγους απλοποίησης.

Επίσης, ο επαγγελματίας (με δικό του χώρο ή από το σπίτι) αναλαμβάνει εξ’ολοκλήρου τα κόστη (λογισμικού, λογαριασμών, εξοπλισμού). Εστω ότι αυτά ανέρχονται σε ένα μικρό ποσό, ας πούμε 300 ευρώ ανά μήνα σύνολο (οκ, είναι περισσότερα, πολύ περισσότερα, αλλά ας το πάμε συντηρητικά για τους σκοπούς του παραδειγματός μας). Ας υποθέσουμε επίσης ότι για να φτάσει στα επίπεδα του μισθωτού των 1000 ευρώ καθαρών, ο επαγγελματίας πρέπει να αναλαμβάνει τουλάχιστον 2 έργα των 1000 μεικτών το μήνα (με κάτω από 45 ώρες πραγματικής εργασίας εκτιμηση το καθένα). Αν επιμερίσουμε το κόστος των 300 ευρώ στο κάθε ένα από τα δύο έργα, τότε το πραγματικό hourly rate θα πρέπει να είναι 1150/45 = 25.5 ευρώ μεικτά.

Τι κρατάμε από όλο αυτό: Μεικτό αντίστοιχο του μισθωτού 25.5 ευρώ μεικτά ανά ώρα, πρόσθετα κόστη, καμία εργασιακή ασφάλεια, κίνδυνος μη πληρωμής ή καθυστέρησης πληρωμής, καμία εγγύηση για σταθερή ροή

Επαγγελματίας με ωριαία χρέωση, π.χ. για ad hoc υποστήριξη

Εδώ τα πράγματα ξεφεύγουν, γιατί η υποστήριξη χωρίς συμβόλαιο μπορεί να είναι σποραδική, δεν εγγυάται μηνιαίο εισόδημα, μπορεί να αναλώσει απίστευτο χρόνο ο οποίος να μην είναι χρεώσιμος ολόκληρος και γενικά είναι μια tricky κατάσταση. Αν συμπεριλαμβάνονται μετακινήσεις και κόστη αυτών, το πράγμα γίνεται ακόμα χειρότερο.

Σε αυτή την περίπτωση, ας κάνουμε μια υπόθεση ότι μέσα στην ημέρα οι billable ώρες είναι το πολύ 5, ακόμα και αν ο επαγγελματίας δουλεύει 10-12 ώρες η μέρα. (Το λέω επειδή το έχω κάνει, και ποτέ δεν κατάφερα να έχω παραπάνω - το ίδιο και άλλοι συνάδελφοι, οπότε θεωρώ ότι μιλάω με σχετική ασφάλεια). Ας δούμε λοιπόν πόσο πρέπει ο επαγγελματίας με max ad hoc billable υποστήριξη 5 ωρών την ημέρα (που σημαίνει ότι ξεσκίζεται στη δουλεια καθημερινά χωρίς διακοπές) να χρεώσει για να φτάσει στα επίπεδα των καθαρών του μισθωτού των 1000 ευρώ:

5x22=110 ώρες max το μήνα 

Ο επαγγελματίας θέλει να βγάλει στο μήνα του, με 110 χρεώσιμες ώρες, το αντίστοιχο των 1000 ευρώ καθαρών, δηλαδή χοντρικά 2000 ευρώ μεικτα, και να καλύψει και το 300άρι που αναφέραμε παραπάνω ως έξοδα. Δηλαδη, 2300 μεικτά.

Πηγαίνοντας πάλι στο σενάριο των καθαρών του μισθωτού βλέπουμε ότι στα 1000 ευρώ καλύπτονται 69 ώρες. Με απλή μέθοδο των τριών, για τα 2300 θέλουμε περίπου 159 ώρες, αλλά έχουμε 110. Με απλή μέθοδο των τριών πάλι, βλέπουμε ότι η χρέωση πρέπει να είναι περίπου 21 ευρώ ανά ώρα.

Στην πραγματικότητα, όμως, η ad-hoc υποστήριξη συνεπάγεται, όπως ανέφερα παραπάνω, αυξημένα κόστη (είτε σε επικοινωνίες, είτε σε μετακινήσεις, είτε ακόμα και σε software). Με μια (αυθαίρετη) υπόθεση λοιπον, για να είμαστε λίγο πιό ρεαλιστικοί, ας διπλασιάσουμε τα πολύ χαμηλά έξοδα από τα 300 στα 600 ευρώ και ας κάνουμε πάλι τον επιμερισμό, ο οποίος θα μας βγάλει ενα πιό down-to-earth ποσό χρέωσης στα 23.5 ευρώ ανά ώρα.

Τι κρατάμε από όλο αυτό: Μεικτό αντίστοιχο του μισθωτού 23.5 ευρώ μεικτά ανά ώρα, πολύ λίγες ώρες χρεώσιμες σε σχέση με τις συνολικές ώρες εργασίας, ρίσκα όπως και στις προηγούμενες περιπτώσεις.

Συμπεράσματα

Καταλήγοντας, το hourly rate (πλην της μισθωτής εργασίας) για να έχουμε αποτέλεσμα περίπου 1000 ευρώ καθαρά το μήνα είναι (σύμφωνα με τις παραπάνω υποθέσεις):

Contractor, full time, on-premises: 14.4

Freelancer, per project: 25.5

Freelancer, ad hoc support: 23.5

Φυσικά, χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τη βιωσιμότητα του κάθε σεναρίου επί μακρό χρονικό διάστημα, τη σταθερότητα των εισερχόμενων αιτημάτων για εργασία και τις διακυμάνσεις στο λειτουργικό κόστος. Παρ’όλα αυτά, αυτά είναι τα νούμερα αν κάποιος θέλει να εξασφαλίσει ένα εισόδημα 1000 ευρώ καθαρά το μήνα με το ζόρι.

Αλλα για μισό λεπτό: Γιατί κάποιος να μπει στη φασαρία με λογιστές, βιβλία, ΦΠΑ, δηλώσεις, ελέγχους, αβέβαιη ροή εργασίας, όχι διακοπές, κίνδυνου μη πληρωμής κλπ αν θέλει να παίρνει όσα θα έπαιρνε και αν ήταν μισθωτός; Ας αποδεχθούμε λοιπόν ότι ο επαγγελματίας, σε οποιαδήποτε κατάσταση από τις παραπάνω, έχει ως στόχο να κερδίζει ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 50% παραπάνω από ο,τι θα έβγαζε ως μισθωτός. Τα προσαρμοσμένα, λοιπον, νούμερα έχουν ως εξής:

Contractor, full time, on-premises: 21.6

Freelancer, per project: 38.25

Freelancer, ad hoc support: 35.25

Και έτσι εξηγείται γιατί οι περισσότεροι επαγγελματίες ΘΕΛΟΥΝ (άλλο αν μπορούν) να χρεώνουν την ώρα τους πολύ περισσότερο από ο,τι χρεώνεται η αντίστοιχη ώρα εργασίας του μισθωτού. Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε οτι η ώρα του μισθωτού (και σε αρκετές περιπτώσεις και του on-premises contractor) είναι και ώρα φυσικής παρουσίας η οποία μπορεί να μην αντιστοιχεί σε πραγματική εργασία. Στον ελεύθερο επαγγελματία όμως, οι ώρες αυτές δεν χρεώνονται (παρ'όλα αυτά είναι ώρες έμμεσης ενασχόλησης με τον πελάτη που δεν καταγράφονται πουθενά)

Φυσικά, όλα τα πάραπάνω δύνανται να έχουν τεράστιες διακυμάνσεις. Πιστεύω όμως ότι ο μέσος όρος των διαφοροποιήσεων από κατάσταση σε κατάσταση πρακτικά φθάνει κοντά στα νούμερα που βγάλαμε εδώ. 


Σχόλια (2) -

  • Apostolos

    7/6/2016 1:15:39 μμ | Απάντηση

    "Ο επαγγελματίας λοιπόν πρέπει όχι μόνο να χρεώσει αυτά τα χρήματα, αλλά να έχει και παραπάνω από ένα τέτοια έργα το μήνα για να φτάσει τα καθαρά του μισθωτού. Αυτό όμως δεν συμβαίνει πάντοτε στην πράξη, οπότε δικαιολογείται ενδεχομένως και μια μικρή αύξηση στο rate για να καλυφθούν τα ρίσκα (που αναλαμβάνει αποκλειστικά ο επαγγελματίας)."
    Αυτό δεν θα  έλεγα ότι είναι αμοιβή για το ρίκο, αλλά καλύτερα θα ήταν να πεις ότι είναι αμοιβή για την χρησιμότητα χρόνου (λόγω ετοιμότητας εξυπηρετήσεως) που δίδει ένας εξωτερικός συνεργάτης σε μια επιχείρηση, χωρίς αυτή η επιχείρηση να επιβαρύνεται με το εργασιακό κόστος μισθωτής εργασίας.

Loading